Lenf dolaşımı sağlık açısından çok önemlidir. Lenf kapilleri tarafından alınan intertisiyel boşluktaki sıvı lenf damarlarına taşınmaktadır. Lenf damarları insan vücudunda ikiye ayrılır: sağ lenf kanalı ve torasik kanal. Sağ kanal başın sağ tarafından, boyun, gövde ve üst sağ ekstremitelerin tarafından gelen lenfleri toplarken torasik kanal vücudun diğer bölgelerinden gelen lenfleri toplamaktadır. Torasik kanal cisterna chyli den başlar, bu bölüm abdominal organlar ve bacaklardan gelen lenfleri alır yukarı, diyaframa doğru ilerler sonra toraksa girerek sol interior jugular venle bağlanma yerinin yanından sol subklavyan vene boşalır. Sağ lenfatik kanal sağ subklavyan vene boşalır. Lenf damarları boyunca lenf düğümleri vardır, bunlar bakteri ve diğer yabancı maddelerin doku aralıklarından uzaklaştırılmasını sağlayarak kan dolaşımına girmelerini engeller. Lenf akımı sistemin her iki ucundaki basınç farkından dolayı sağlanmaktadır. Nefes alma hareketi ve kas aktivitesi lenf akımını sağlayan diğer ögelerdir.
Beyinde "glymphatic system" adı verilen özel bir lenfatik drenaj sistemi vardır. Bu sistem fonksiyon açısından 5 ana bölümden meydana gelmektedir ve her bir bölüm serebro spinal sıvının (beyin omurilik sıvısı, BOS) ve intertisiyal sıvının hareketini kolaylaştırır. Birinci bölüm BOS'un bentriküllerde yer alan koroid pleksusta üretildiği epitel hücrelerinden, BOS'un dolaştığı subaraknoid boşluktan meydana gelir. İkinci bölümde BOS'un beyin parankimindeki periarteriel giriş yeri vardır. Periarterial giriş yeri BOS'un arterlerin etrafını saran periarterial boşluğa girmesi ve beynin derinlerine nüfus etmesini sağlar. Arterlerde bulunan düz kaslar aracılığıyla oluşan pulsasyon BOS'un periarteriyal boşluğa doğru ilerlemesini arttırır. Üçüncü bölümde BOS ile intertisiyel sıvının değiştiği, beynin intertisiyal boşluğunu. yer aldığı beyin parankimi yer alır. Astrositlerin, astrosit AQP4 su kanalları aracılığıyla periarterial boşlukla interstisiyum arasında sıvının hareketini kolaylaştığına inanılmaktadır. Dördüncü bölüm intersitisiyel sıvının perivenöz boşluğa drene olduğu yerdir. Meningeal lenfatik sistemi ise beşinci bölümü oluşturur ve son olarak glymphatic sistem işlemi tamamlar. Bu sisteme glymphatic denilmesinin nedeni glia hücrelerindeki "gl" ile "lymphatic system" kelimlerinin birleştirilmesidir. Beynideki glymphatic sistem beyin parankimindeki interstisiyel sıvının en yakındaki lenf düğümüne drenajını sağlar. Bu anatomik yapının nörodejeneratif hastalıklarla ilişkili olduğu düşünülmektedir (Salepour F. ve ark., 2022).
Salehpour, F.; Khademi, M.; Bragin, D.E.; DiDuro, J.O. Photobiomodulation Therapy and the Glymphatic System: Promising Applications for Augmenting the Brain Lymphatic Drainage System. Int. J. Mol. Sci. 2022, 23, 2975. https://doi.org/10.3390/ijms23062975
Retention of immune cells in cribriform lymphatics is induced by neuroinflammation. Nat Immunol 23, 483–484 (2022). https://doi.org/10.1038/s41590-022-01162-w