Regülatuvar T hücreleri (Treg) bir diğer CD4 T hücre alt grubunu oluşurur. Genel olarak bütün enfeksiyonlarda Treg rol oynar; ayrıca antikanser bağışıklığı bastırdığından dolayı tümörün ilerlemesine katkıda bulunur (Togashi Y ve ark., 2019). Treg, IL-10 ve TGF-beta gibi immünregülatuvar sitokinlerle kazanılmış bağışıklığın büyüklüğünü kontrol altında tutar. Ayrıca self-töleransı koruduğundan otoimmün hastalıkların gelişmesini engeller. T reg hücreleri timusta iki basamaklı bir işlem sonucunda (TCR aktivasyonu ve IL-2) gelişir (tTreg). Treg, ayrıca, hücreleri, periferde allerjenlerden dönüşen antijenler, komensallerin metabolitleri veya bazı sitokinlerin (transforming growth factor beta ve IL-2 gibi) olduğu koşullarda CD4 T hücrelerinden gelişir (pTreg).
İmmün sistemde bulunan FoxP3+ T reg'lerin önemli bir bölümü timusta üretilir (tTreg). Özellikle bağırsak mukozasında bulunan bazı T hücreleri periferde T reg'lere dönüşmektedir. Kısaca, iki çeşit Treg vardır. Timusta oluşanlara tTreg, periferde oluşanlara ise pTreg adı verilir (Glasner A ve Plitas G, 2021). FoxP3+ T reg'ler yapısal olarak yüzeylerinde yüksek seviyede CD25 ve CTLA-4 eksprese etmektedir. Doğal T reg'lerden özellikle çekirdeğinde FoxP3+ transkripsiyon faktörü ve yüzeyinde CD25 eksprese edenler sağlıklı insanlarda bulunurlar, self, mikrop ve çevre antijenlerine karşı gelişen anormal veya aşırı immün yanıtı baskılama görevini yerine getirmektedirler. Doğal T reg'lerde meydana gelen anomaliler otoimmün hastalıklar, allerji ve immünopatolojiler gibi çeşitli immünolojik hastalığa neden olmaktadır.
Tekrar özetlenecek olursa, timusta üretilen tTreg'ler ve periferde naive T hücrelerinden dönüşen pTreg'ler (aynı zamanda iTreg yani invitro indüklenebilir T reg olarak adlandırılırlar) olmak üzere iki grup Treg vardır. Periferdeki Treg'lerin önemli bir bölümünü tTreg'ler oluşturmaktadır. Her iki grup Treg de çekirdeklerinde FoxP3+ transkripsiyon faktörü eksprese ederler. Farklı olarak tTreg'ler CTLA-4+ ve CD25+ taşır. Hem tTreg hem de pTreg birlikte naive T hücrelerinin efektör T hücrelerine (TEFF) sınırlarlar. Treg'ler otoimmün hastalıklar, allerji, tümör immünitesi, mikrobiyal enfeksiyon, organ transplantasyonu, fetal-maternal tölerans, immünometabolik hastalık ve doku onarımı gibi olaylarda yer alırlar (Sakaguchi S ve ark., 2020).
Homeostazda, Treg'ler self-antijenler, devam eden TCR sinyalleşmesi ve hücrelerin idame edilmesini sağlayan ko-sitimülasyon ile aktive edilirler. Treg'lerin inhibe edici etkisi, IL-2 tüketimi, IL-10 sekresyonu ve PD-L1 ve CTLA-4 gibi yüzey moleküllerinin ekspresiyonu üzerinden gerçekleşmektedir.
Caramalho Í, Nunes-Cabaço H, Foxall RB, Sousa AE. Regulatory T-Cell Development in the Human Thymus. Front Immunol. 2015; 3;6:395.
Glasner A, Plitas G. Tumor resident regulatory T cells. Semin Immunol. 2021 Feb;52:101476. doi: 10.1016/j.smim.2021.101476.
Sakaguchi S, Mikami N, Wing JB, Tanaka A, Ichiyama K, Ohkura N. Regulatory T Cells and Human Disease. Annu Rev Immunol. 2020 Apr 26;38:541-566. doi: 10.1146/annurev-immunol-042718-041717.
Perry, J.A., Shallberg, L., Clark, J.T. et al. PD-L1–PD-1 interactions limit effector regulatory T cell populations at homeostasis and during infection. Nat Immunol 23, 743–756 (2022). https://doi.org/10.1038/s41590-022-01170-w
Y. Togashi, K. Shitara, H. Nishikawa, Regulatory T cells in cancer immunosuppression - implications for anticancer therapy, Nat. Rev. Clin. Oncol. 16 (6) (2019) 356–371.