Hücreiçi sinyal yolakları
Hücre yüzeyindeki bir reseptöre ligand bağlandığında reseptörün hücre içindeki parçası bir şekilde değişikliğe uğrar. Genellikle bu değişiklik şekil değişikliği gibi olmaktadır. Reseptördeki değişiklik bir dizi sinyal olayını başlatır. Örneğin reseptör, hücre içerisindeki bir başka sinyalleşme moleküllerinin harekete geçmesini sağlar. Bu zincirleme reaksiyon sonunda hücrenin davranışını ve özelliğini değiştirir. Bu şekilde çalışan, Hedgehog, Notch, Hippon, TGF-β ve JAK/STAT gibi çeşitli isimler verilmiş çok çeşitli sinyal yolakları vardır (Zeng X ve ark., 2018; Li L ve ark., 2017; Ma S ve ark., 2019; Chen Y ve ark., 2020; Villarino AV ve ark., 2017).
Yönlü bilgi akışı nedeniyle, yukarı akış terimi (upstream)genellikle zincirinde daha önce gelen molekülleri ve olayları tanımlamak için kullanılırken, aşağı akış (downstream) daha sonra gelenleri tanımlamak için kullanılabilir (belirli bir ilgi molekülüne göre). Bir çok sinyal ileti yolağı başlangıç sinyalini arttırdığından ligandın bir molekülü downstream (aşağı akış) hedefindeki birçok molekülü aktive eder. Sinyal iletiminde kullanılan moleküller genellikle proteinlerdir. Ancak bazı koşullarda iyon ve fosfolipid gibi protein olmayan moleküller de önemli rol oynamaktadır.
Kaynaklar
Zeng X, Ju D. Hedgehog Signaling Pathway and Autophagy in Cancer. Int J Mol Sci. 2018;19:2279
Li L, Tang P, Li S, Qin X, Yang H, Wu C, Liu Y. Notch signaling pathway networks in cancer metastasis: a new target for cancer therapy. Med Oncol. 2017;34:180.
Ma S, Meng Z, Chen R, Guan KL. The Hippo Pathway: Biology and Pathophysiology. Annu Rev Biochem. 2019;88:577-604
Chen Y, Di C, Zhang X, Wang J, Wang F, Yan JF, Xu C, Zhang J, Zhang Q, Li H, Yang H, Zhang H. Transforming growth factor β signaling pathway: A promising therapeutic target for cancer. J Cell Physiol. 2020;235:1903-1914.
Villarino AV, Kanno Y, O'Shea JJ. Mechanisms and consequences of Jak-STAT signaling in the immune system. Nat Immunol. 2017;18:374-384.